รับซื้อเพชร

ทางเว็บไม่อนุญาตให้โพสโฆษณา ประชาสัมพันธ์ใดๆ ทั้งสิ้น ที่ไม่เกี่ยวข้องกับเนื้อหาในเว็บไซต์ หากพบทางเว็บจะทำการลบทันที


รื้อวัง สร้างคุก ในอาณาจักรล้านนา

  • 0 ตอบ
  • 2176 อ่าน
*

ออฟไลน์ ฮักล้านนา

  • Administrator
  • Hero Member
  • *****
  • 661
  • 306
    • ดูรายละเอียด
    • วัดร่องขุ่น
รื้อวัง สร้างคุก ในอาณาจักรล้านนา
« เมื่อ: มีนาคม 20, 2020, 08:06:20 PM »
รื้อวัง สร้างคุก ในอาณาจักรล้านนา ภาพประกอบ เรือนจำ เชียงใหม่

เวียงแก้ว หรือ วังเจ้าผู้ครองนครเชียงใหม่ คือสถานที่พำนักอาศัยและเป็นที่ประทับของพระมหากษัตริย์​แห่งราชอาณาจักรล้านนาในหลายพระองค์ สร้างนับตั้งแต่รัชกาลพญามังราย โดยพื้นที่เวียงแก้วนี้ หรือพระราชวังเจ้าเชียงใหม่มีความสำคัญเพราะเป็นพื้นที่ที่กษัตริย์ล้านนาประทับได้เพียงเท่านั้น ถือเป็นเขตศักดิ์สิทธิ์​มาแต่โบราณ ภายในเวียงแก้วประกอบไปด้วยหมู่ราชมณเฑียรมากมาย หลายอาคาร เช่น “คุ้มหลวง” หรือ “หอคำ” ซึ่งกษัตริย์แห่งราชวงศ์มังรายทุกพระองค์ทรงประทับอยู่ที่นี่อย่างต่อเนื่อง

ต่อมาเมื่อสยามหรือรัฐบาลกรุงเทพฯสามารถเข้าปกครองอาณาจักรล้านนาได้สำเร็จและผนวกล้านนาให้มาอยู่ภายใต้อิทธิพลกรุงเทพฯได้แล้ว เวียงแก้วจึงรกร้าง เจ้าผู้ครองนครก็ย้ายที่ประทับออกจากเวียงแก้วไปหลายพระองค์ นอกจากนี้มีการรื้อคุ้มเจ้าหลวงหรือหอคำของอาณาจักรล้านนาหลายแห่ง

ท้ายที่สุดก็ได้มีการโอนพื้นที่เวียงแก้วที่ทรุดโทรมให้กับรัฐบาลกรุงเทพฯ และรัฐบาลกลางได้ใช้พื้นที่นั้นเป็นพื้นที่ส่วนราชการ โดยได้ทำการนำพื้นที่เวียงแก้วมาสร้างเป็นเรือนจำประจำมณฑล​พายัพ หรือเรียกว่า คอกหลวง ตามคำแนะนำของเจ้าพระยาสุรสีห์วิสิษฐศักดิ์ (เชย กัลยาณมิตร) ข้าหลวงใหญ่มณฑลพายัพ ต่อมาเรืิอนจำได้เปลี่ยนชื่อเป็นเรือนจำกลางเชียงใหม่ และทัณฑสถาน​หญิงจังหวัดเชียงใหม่ตามลำดับ

จนถึงปี 2529 มีการคัดค้านจากชาวเชียงใหม่่ให้มีการย้ายเรือนจำออกไปจากเขตพื้นที่โบราณเวียงแก้ว เพราะถือเป็นการนำสิ่งไม่ดีมาอยู่ในเขตวังหลวงของเมือง (การนำนักโทษมาคุมขังในเขตวังที่ประทับกษัตริย์ล้านนา ถือว่าเป็นสิ่งที่ชาวเชียงใหม่เชื่อว่าเป็นอัปมงคลแก่เมืองเชียงใหม่)​กระทั่งปี 2555 จึงเริ่มมีการย้ายเรือนจำออกไป และปี2559 จึงเริ่มรื้อถอนเรือนจำออกจากพื้นที่เวียงแก้วได้ในที่สุด

การรื้อหอคำ หรือคุ้มที่อยู่ของเจ้าเมืองหรือกษัตริย์เมืองเหนือในหลายเมืิองของอาณาจักรล้านนา บางที่นั้นรื้อลงแล้วสร้างเป็นศาลากลางส่วนราชการ เช่นที่จ.น่านและจ.แพร่ แต่ในหลายเมืองกลับพบว่ามีการสร้าง “คุก” หรือ เรือนจำ" (หรือ “คอก”ในภาษาเหนือ)​ทับลงบนหอคำหรือที่อยู่ของเจ้าเมืองนั้น ๆ ซึ่งเมื่อพิจารณาแล้ว พบว่านอกจากเชียงใหม่ ยังมีที่จ.ลำปางเช่นกัน ส่วนที่จ.ลำพูนแม้ว่าไม่มีการสร้างคุกทับ “คุ้มหลวง” แต่ ทำการสร้างคุกอยู่ตรงข้ามกับพระบรมธาตุหริภุญชัย และทำการรื้อ “วัดแสนข้าวห่อ"แล้วสร้างคุกเพื่อขังนักโทษแทน โดยเรือนจำกลางจังหวัดลำพูนอยู่ตรงข้ามวัดพระธาตุหริภุญชัย ภายหลังจึงมีการรื้อเรือนจำดังกล่าวออกไป

ภาพ : เรือนจำเชียงใหม่ ซึ่งเดิมเคยเป็นพื้นที่เขตพระราชฐานของเจ้าผู้ครองอาณาจักรล้านนา หรือเป็นวังของกษัตริยล้านนา ต่อมาได้รื้ออาคารที่ทรุดโทรมของเวียงแก้วลงแล้วสร้างเรือนจำแทน ขอบคุณภาพจากเว็บไซต์ศิลปวัฒนธรรม สำนักพิมพ์​มติชน
กำเมือง ถ้าคนเมืองบ่อู้แล้วไผจะอู้