รูปครูบาศรีวิชัย ตอนสร้างถนนขึ้นดอยสุเทพ

ขอบคุณเพจ ~+[ฮาคนเมือง(ฮักตี้จะอู้กำเมือง)]+~

ประตูช้างเผือก เมืองเชียงใหม่ ไม่ทราบปี พ.ศ.

กู่ผียักษ์? กู่โบราณเมืองลำพูน

?กู่ผียักษ์ หรือ กู่สิงห์ตอง นี้น่าจะเป็นกลุ่มโบราณสถานที่ได้รับอิทธิพลศิลปะสกุลช่างเชียงแสน ในราวครึ่งแรกของพุทธศตวรรษที่ 20 ก่อนที่บทบาทของศิลปะเชียงใหม่สมัยพญาติโลกราชจะรุ่งเรืองขึ้นมาแทน และยังอาจเกี่ยวข้องกับเหตุการณ์ที่มีพระสงฆ์จากเชียงแสนเข้ามาศึกษาในสำนัก วัดสวนดอก

เพราะนับตั้งแต่ยุครุ่งเรืองของศิลปกรรมสกุลช่างเชียงใหม่ก็ไม่ปรากฏ สถาปัตยกรรมแบบสกุลช่างเชียงแสนในเขตอาณาบริเวณเชียงใหม่ ลำพูนอีกเลย?กู่ผียักษ์ เป็นโบราณสถานที่สำคัญมีอายุเก่าแก่หลายร้อยปีของเมืองลำพูน กู่แห่งนี้มีชื่อเรียกตามภาษาชาวบ้านว่า ?กู่สิงห์ตอง? ตามประวัติศาสตร์ไม่มีรายละเอียดความเป็นมาของกู่แห่งนี้


แต่จากรายงานการสำรวจโบราณสถานของกรมศิลปากรเมื่อปี พ.ศ.2540 ทำให้ทราบว่า กู่ผียักษ์หรือกู่สิงห์ตองแห่งนี้มีอายุเก่าแก่กว่าการเข้ามาตั้งหลักแหล่ง ของชาวยองเมื่อต้นพุทธศตวรรษที่ 24 อย่างแน่นอน โดยในรายงานดังกล่าวได้มีกล่าวถึงลักษณะทางสถาปัตยกรรม สันนิษฐานได้ว่ากู่แห่งนี้มีลักษณะเป็นมณฑปทรงสี่เหลี่ยสจัตุรัส กว้างประมาณ 3 เมตร มีฐานปัทม์ลูกแก้วรองรับเรือนธาตุ ทั้งฐานปัทม์และส่วนเรือนธาตุมีลักษณะยื่นเก็จออกมาหนึ่งชั้น ในส่วนยื่นเก็จของเรือนธาตุยังมีซุ้มประกอบด้านละหนึ่งซุ้ม ก่อซุ้มแบบสันเหลื่อมเฉพาะซุ้มด้านทิศตะวันออกเป็นซุ้มจระนำเข้าไปภายในกู่ ได้ ซึ่งปรากฏร่องรอยว่าเดิมคงมีพระพุทธรูปประดิษฐานอยู่ภายใน ทว่าปัจจุบันมีการลักลอบขุดค้นลึกลงไป


จากหลักฐานทางสถาปัตยกรรมและลวดลายปูนปั้นที่ยังพอปรากฏให้เห็นอยู่ นักโบราณคดีสันนิษฐานว่าน่าจะมีอายุอยู่ระหว่างช่วงพุทธศตวรรษที่ 19 มาจนถึงราวต้นพุทธศตวรรษที่ 22 นอกจากนั้นกู่ผียักษ์ยังมีโครงสร้างของซุ้มที่สัมพันธ์กับสถาปัตยกรรมสกุล ช่างเชียงแสนเป็นอันมาก เห็นได้ชัดจากเสารับซุ้มซึ่งมีแต่บัวหัวเสา ไม่มีบัวโคนเสามีลักษณะคล้ายกับเจดีย์วัดป่าสัก อ.เชียงแสนและเจดีย์วัดอุ้มโอทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือของกำแพงเมือง เชียงใหม่อีกด้วย ความสำคัญของกู่ผียักษ์ บ้านแม่สารบ้านตอง อ.เมือง จ.ลำพูน เป็นโบราณสถานที่มีมาก่อนการเข้ามาตั้งถิ่นฐานของชาวยองเมื่อราวปี พ.ศ.2348



จากการศึกษาลักษณะทางสถาปัตยกรรมและงานปูนปั้น ซึ่งพัฒนาการสืบต่อมาจากเจดีย์วัดป่าสัก อ.เชียงแสน จ.เชียงรายนั้น อาจสรุปได้ว่ากู่ผียักษ์ หรือ กู่สิงห์ตอง นี้น่าจะเป็นกลุ่มโบราณสถานที่ได้รับอิทธิพลศิลปะสกุลช่างเชียงแสน ในราวครึ่งแรกของพุทธศตวรรษที่ 20 ก่อนที่บทบาทของศิลปะเชียงใหม่สมัยพญาติโลกราชจะรุ่งเรืองขึ้นมาแทน นอกจากนั้นในแง่ประวัติศาสตร์สังคมทั้งเจดีย์วัดป่าสัก วัดอุ้มโอและกู่ผียักษ์ยังอาจเกี่ยวข้องกับเหตุการณ์ที่มีพระสงฆ์จากเชียง แสนเข้ามาศึกษาในสำนักวัดสวนดอก


จากการอุปถัมภ์ของพญากือนา และได้สร้างวัดตามลักษณะสกุลช่างเชียงแสนขึ้นในระยะนั้น เพราะนับตั้งแต่ยุครุ่งเรืองของศิลปกรรมสกุลช่างเชียงใหม่คือสมัยพญาติโลก ราชสืบต่อลงมาถึงคราวเสียเมืองให้แก่พม่าในปี พ.ศ.2101 ก็ไม่ปรากฏสถาปัตยกรรมแบบสกุลช่างเชียงแสนในเขตอาณาบริเวณเชียงใหม่ ลำพูนอีกเลย อย่างไรก็ตาม กู่ผียักษ์ยังอาจบอกเล่าเรื่องราวในอดีตที่มีความเกี่ยวข้องกับการแพร่ขยาย ของอาณาจักรล้านนาในอดีตได้



เอกสารประกอบ
รายงานการสำรวจกู่ผียักษ์ กรมศิลปากร พ.ศ.2540

จักรพงษ์ คำบุญเรือง
jakrapong@chiangmainews.co.th
20/7/55



ที่มา ร้อยเรืองเมืองล้านนา เชียงใหม่นิวส์

http://www.chiangmainews.co.th/page/?p=107913

ขอบคุณเพจ ~+[ฮาคนเมือง(ฮักตี้จะอู้กำเมือง)]+~

ช้างนำขบวนเสด็จของรัชกาลที่ 7 กำลังเดินเข้าเมืองเชียงใหม่ ทางประตูหัวเวียง หรือประตูช้างเผือก

ขอขอบคุณเพจ ~+[ฮาคนเมือง(ฮักตี้จะอู้กำเมือง)]+~

สถานีรถไฟเชียงใหม่ ปีพ.ศ. 2503 (จากเฟส ชุมชนคนล้านนา)

รถเมล์เหลืองเจียงใหม่ และ ลูกเสือเนตรนารีเจียงฮาย

ขอขอบคุณ ภาพจากเฟส ชุมชนคนล้านนา

<a href="http://www.youtube.com/watch?v=AiNKRH6EpBI" target="_blank">http://www.youtube.com/watch?v=AiNKRH6EpBI</a>

เป็นสื่อมัลติมีเดียที่ใช้ในงานสัมมนาของศูนย์เชียงรายศึกษา มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย

<a href="http://www.youtube.com/watch?v=h1CVwKzw3tc" target="_blank">http://www.youtube.com/watch?v=h1CVwKzw3tc</a>

Play list http://goo.gl/Rc4xq
Playlist เพลงไทลื้อ http://www.youtube.com/playlist?list=PL0039EA133A8E6A73&feature=viewall
เพลงนี้ที่เว็บจีน http://www.56.com/u70/v_NjQxNTgwNDM.html

พญามังราย ก่อตั้งเมืองเชียงราย เมื่อวันที่ 26 มกราคม พ.ศ.1805 ครบ 750 ปี ในวันที่ 26 มกราคม พ.ศ. 2555

เพลง 750ปีเมืองเจียงฮาย
ประพันธ์คำร้อง/ทำนอง : กฤษฏิ์ ชัยศิลบุญ
เรียบเรียง : ศุภฤกษ์ รื่นอุดม

นักร้อง
1. กฤษฏิ์ ชัยศิลบุญ
2. ว.วรัชญา
3. แม่ครูจำปา แสนพรหม
4. อนุชิต มณีชัย
5. จิรัตน์ทิวา นาทองบ่อจรัส
6. วีรินทร์ทิรา นาทองบ่อจรัส

เนื้อเพลง 750 ปีเมืองเจียงฮาย

ขอสักการะ พระธาตุเจ้า ดอยตุง
สา...พระมรกตแก้วสูง เจ้นสถิตเจียงฮาย
เจ็ดร้อยห้าสิบปี พระปารมีมังราย
มังคละเจียงฮาย ติลกล้ำล้านนา

** นครเจียงฮาย สลีสุดเขตประเทศไทย
เป็นเวียงใหญ่ เลื่องลือในล้านนา
สืบสายนาคพันธุ์ สิงหนวัติพารา
หิรัญเงินยางสืบมา เป็นแก้วฟ้าเวียงงาม

เผ่าพันธุ์โยนกเจียงแสน เก๊าเก่าแคว้นเมืองยวน
สมเปิงควร แผ่ขยายพารา
เป็นเวียงน้อยใหญ่ น้ำกก น้ำสายธารา
น้ำลาว น้ำของข่างฟ้า ดั่งสวรรค์หล้าเจียงฮาย

ไหว้สาพญามังราย มหาสมัยล้านนา
แป๋งเวียงพารา เปียงแถนฟ้ามาดล
ฮอมเมืองใหญ่ สว่างไสวในสกล
เถลิงมณฑล มหาราชต้าวจาวไทย

นครเจียงฮาย เป็นบุญได้เกิดมา
สมโภชพารา เจิญเตปฟ้ามาเมือง
เจ็ดร้อยห้าสิบปี งามสลีฮุ่งเฮือง
เฉลิมบุญเมือง เวียงเจียงฮายล้านนา...**

****************************************

คำไทยกลางใช้ แคว้น ล้านนาใช้ แฅว่ร
ถ้าเติมไม้ซัดเป็น แฅว้ร จะเป็นคำไทลื้อ แปลว่าปิดล้อมครับ
เช่น = ระยะ, ชั่วอายุ
มังคละ = มงคล (เหตุที่นำมาซึ่งความเจริญ ขอมเรียกมงคล , ล้านนาเรียกมังคละ)
เคล้าเก่า , เก๊าเก่า = เก่ามาก
สมเปิง = เหมาะสม
ข่างฟ้า = ระบายน้ำจากฟ้า
แถน = เทวดา
ท้าว = พระเจ้าแผ่นดิน
ฮอมเมืองใหญ่ = รวบรวมเมืองใหญ่ ( ฮอม = รวบรวม)